,,Turmpfeifer […] powinni także, jak we właściwym mieście się to robi, gdy jest pora jedzenia, w dni świąteczne i przy dobrej pogodzie w niedzielę na kilka głosów na wieży jeden lub dwa kawałki odtrąbić.” – opisuje Zbigniew Chaniecki w swej książce Organizacje zawodowe muzyków na ziemiach polskich do końca XVIII wieku.

Dzięki uprzejmości Muzeum Gdańska i Muzeum Nauki Gdańskiej, grając z wieży kościoła św. Katarzyny, trębacze gdańscy i carillonistka miejska mieli możliwość zrekonstruować historyczne brzmienie, dzieląc się swą muzyką z mieszkańcami Grodu nad Motławą. Jest to możliwe tylko w Gdańsku, ponieważ to jedyne miasto w Polsce, które posiada aż trzy carillony (dwa wieżowe i mobilny).

Muzyka prezentowana na nagraniu opiera się na repertuarze dworskim i kościelnym. Sonaty tzw. At the Table (biesiadne) Pála Esterházego von Galanty, czy związanego z dworem cesarskim w Wiedniu Johanna Heinricha Schmelzera i da chiesa (kościelne) Petronio Franceschiniego i Heinricha Ignaza Franza Bibera były wykonywane przez muzyków na dworach świeckich, jak i w kościołach, ku uciesze i rozrywce pryncypałów, a także dla bogatych patrycjuszy miejskich, którzy organizowali koncerty w zaciszach swych domów.

Bardzo popularną manierą barokową były wszelkiego rodzaju zapożyczenia i wie- lokrotne wykorzystywanie tych samych pomysłów kompozytorskich w zależności od okoliczności i dostępnego instrumentarium. Takie przykłady znajdują się w Airs de Triomphe Jeana Philippa Rameau, gdzie prezentowane są fragmenty różnych oper kompozytora (La Princesse de Navarre, Le Temple de la Gloire, Nais), anonimowych Canciones de Clarines, które zawierają fragmenty z dzieł orkiestrowych Jeana Babtiste’a Lully’ego, (Entrada de clarine jest menuetem z „Atys” i Canción de clarín, muy aprisa el compás, respondiendo el eco, pochodzi z „Bellérophon”), czy wreszcie Water Music Georga Friedricha Händla, gdzie części zawarte w suicie odnaleźć można w wielu operach, czy instrumentalnych dziełach tego kompozytora.

Szczególnie ciekawą formą prezentowaną w tym wydawnictwie jest zbiór 12 Sonatae a due Heinricha Ignaza Franza Bibera. To prawdopodobnie po raz pierwszy nagrane w całości formy wywodzące się od XV-wiecznych Bicinium – solowych duetów prezentowanych przez trębaczy jako fanfary podczas uroczystości dworskich i kościelnych. Ciekawostką jest też Bourree Johanna Ersta Altenburga, jedna z niewielu oryginalnych kompozycji barokowych na trąbki w tonacji molowej (g-moll).

Wykonywanie tych utworów z wieży na kopiach instrumentów historycznych, wraz z carillonem bezpośrednio wpisuje się w bogatą historię koncertowania wieżowego, tak kiedyś popularnego w Gdańsku. Trębacze Paweł Hulisz i Emil Miszk razem z miejską carillonistką Moniką Kaźmierczak podczas swych cyklicznych koncertów wieżowych nawiązują do dawnych tradycji i prezentują zarówno muzykę użytkową (chorały i pieśni okolicznościowe – Turmmusik), jak i muzykę koncertową (Art Music).

Paweł Hulisz