Opis
Nagrana i wydana przez Ars Sonora płyta „LIBERTAS”
otrzymała wyróżnienie FENIKS 2019,
przyznawane przez Stowarzyszenie Wydawców Katolickich.
Konkurs odbywa się w wielu kategoriach, jedną z nich jest „muzyka chrześcijańska – klasyczna” i to właśnie w tej kategorii otrzymaliśmy wyróżnienie.
O kulisach nagrywania i powstawania płyty:
https://youtu.be/YGRLF8IlWuU
Płyta kameralnego zespołu „Capella Caelestis”, który tworzą w zdecydowanej większości młodzi polscy muzycy powstała z myślą o tegorocznym jubileuszu odzyskania przez Polskę po 100 latach niepodległości. Jednak tytuł płyty „Libertas – Wolność”, należy rozumieć nieco szerzej.
CAPELLA CAELESTIS
Jakub Garbacz – organy
Zuzanna Garbacz – kontrabas
Na płycie usłyszymy:
Mikołaj z Krakowa (XVI w.)
– Hayducki
George Frideric Handel
– XIII Koncert organowy F-dur „Kukułka i słowik” HWV 295: II. Allegro
– „Ombra mai fu” z opery „Kserkses” HWV 40
– „Przybycie Królowej Saby” z oratorium „Salomon” HWV 67
– „Meine Seele hört im Sehen” HWV 207 ze zbioru 9 arii niemieckich
Antonio Vivaldi
– „Domine Deus” z Gloria RV 589
Ruggiero Leoncavallo
– Mattinata / Poranek
Franz Danzi
– Kwintet B-dur op. 56 nr 1: III. Menuet
Anonim (XVII w.)
– Canzona Primi Toni z Tabulatury Warszawskiej
Thomas Adams I
– Alla Marcia
Johann Sebastian Bach
– II Suita orkiestrowa h-moll BWV 1002: V. Polonaise
– Fuga „Gigue” G-dur BWV 577
Johann Gottfried Walther
– Concerto h-moll „del Signore Vivaldi”
Wolfgang Amadeus Mozart
– II Koncert na róg Es-dur KV 417: II. Andante
Camille Saint-Saëns
– Ave Maria
Stanisław Moniuszko
– Panie, gdy serce drży
Léo Delibes
– Agnus Dei
Fryderyk Chopin
– Sonata g-moll op 65: III. Largo
César Franck
– Panis Angelicus
Edward Elgar
– Ave Verum Corpus
Na płycie znalazły się utwory polskich twórców. Otwiera ją przykład wczesnej, renesansowej twórczości organowej – taniec „Hayducki” kompozycji Mikołaja z Krakowa. Sam kompozytor żył w I poł. XVI wieku. Jego utwory organowe zachowały się w tabulaturach Jana z Lublina i klasztoru Św. Ducha w Krakowie. Mikołaj z Krakowa uchodzi za najstarszego znanego w Polsce kompozytora tańców. Obok utworu z renesansowej tabulatury, na płycie znalazła się również – jako przykład muzyki organowej wczesnego baroku – Canzona Primi Toni z Tabulatury Warszawskiej. Pozostałe utwory to dzieła kompozytorów, którzy żyli w czasach zaborów, a w ich muzyce wybrzmiewa mocno aspekt tęsknoty za wolnością. Szczególnie daje się to usłyszeć w pieśni „Panie, gdy serce drży” Stanisława Moniuszki, którego muzykę uważa się powszechnie za wzór muzyki „słowiańskiej”. Z kolei przykładem polskiej kameralistyki z tego okresu jest Largo z sonaty g-moll op. 65 na wiolonczelę i fortepian Fryderyka Chopina (na płycie w aranżacji na wiolonczelę i organy).
Wydaje się, że jak na płytę z racji jubileuszu odzyskania niepodległości, obecność polskiej muzyki w spisie utworów stanowi zdecydowaną mniejszość. Warto jednak w tym miejscu przypomnieć o wspomnianym szerszym znaczeniu tytułu płyty „Libertas – Wolność”. Muzyka nie stawia żadnych granic, a ponadto daje ona człowiekowi poczucie wolności i nie ma znaczenia spod czyjego pióra wyszła. Gdy spojrzymy na historię muzyki ostatnich stuleci, zauważymy ciągłe dążenie artystów do wolności, niezależności, ponadczasowości. Stąd właśnie obecność dzieł zagranicznych kompozytorów w repertuarze niniejszego albumu, także tych, które zawierają wpływy polskiej kultury, jak chociażby Polonez z II Suity h-moll Jana Sebastiana Bacha.
Aspekt wolności pojawia się również w kontekście natury. Ileż historii mogłyby opowiedzieć drzewa polskich lasów, gdyby umiały mówić? Dlatego też na płycie znajdziemy utwory, dla powstania których inspiracją stała się przyroda, jak chociażby fragment słynnego koncertu F-dur na organy i orkiestrę Jerzego Fryderyka Haendla znany jako „Kukułka i słowik”, aria „Ombra mai fu” („Moje kochane drzewo”), czy też słynna aria „Mattinata” („Poranek”), której twórcą jest Ruggiero Leoncavallo.
Na płycie, wśród utworów instrumentalnych znajdziemy również Menuet i Trio z kwintetu dętego B-dur op. 65 nr 1 kompozycji Franza Danziego, twórcy epoki klasycyzmu oraz fragment II-go Koncertu na róg Es-dur autorstwa Wolfganga Amadeusza Mozarta.
Obecność rogu, jak również instrumentów, w których drewno stanowi istotny surowiec konstrukcyjny (instrumenty smyczkowe, instrumenty dęte drewniane, klawesyn czy organy), jest również ukłonem w kierunku wszystkich, którzy troszczą się o polskie lasy. Jednak Polska to nie tylko piękno przyrody czy bogactwo kultury. Prawdziwy bowiem duch narodu wyraża się w aspekcie jego życia religijnego. Nie mogło więc zabraknąć na płycie utworów sakralnych, tym bardziej że zespół „Capella Caelestis”, jak sama nazwa wskazuje („Kapela Niebiańska”), zajmuje się głównie muzyką związaną z sacrum. Obok wspomnianej wcześniej pieśni „Panie, gdy serce drży” Moniuszki możemy usłyszeć na płycie „Ave Verum Corpus” sir Edward Elgara, a także „Panis Angelicus” Cesara Francka, „Ave Maria” Camille Saint-Saensa i „Agnus Dei” Leo Delibesa. Obecność dzieł francuskich kompozytorów doby romantyzmu (Franck, Saint-Seans, Delibes) nie jest przypadkowa. Dla wielu polskich artystów, to właśnie Francja stała się drugim domem w czasie zaborów. Również obecność kompozycji Elgara ma swoje uzasadnienie. To właśnie ów Brytyjczyk w 1915 roku napisał na zamówienie Emila Młynarskiego, współzałożyciela Polskiej Filharmonii Narodowej, uwerturę symfoniczną „Polonia”, w której zawarł między innymi motywy „Mazurka Dąbrowskiego” i „Warszawianki 1905 roku”. W repertuarze płytowym nie brakuje także arii barokowych przepełnionych radością i pragnieniem wysławiania Boga, Stwórcy całego świata (aria „Meine Seele, hört im sehen” Haendla oraz „Domine Deus” Antonio Vivaldiego).
Na płycie nie mogło zabraknąć również muzyki przeznaczonej dla króla wszystkich instrumentów, jakim są organy. Obok wspomnianego wcześniej tańca „Hayducki”, w repertuarze znalazły się następujace utwory: Alla Marcia Thomasa Adamsa, Concerto h-moll Johanna Gottfrieda Walthera oraz Fuga G-dur Jana Sebastiana Bacha znana również jako Fuga „Gigue”.
Wreszcie ostatni utwór, o którym należy wspomnieć to instrumentalna sinfonia „Przybycie Królowej z Saby” pochodząca z oratorium „Salomon” Jerzego Fryderyka Haendla, która zaaranżowana została na kwintet dęty, kwintet smyczkowy i klawesyn przez ks. Mateusza Szerwińskiego specjalnie na potrzeby tej płyty.
Dodatkowym walorem książeczki dołączonej do albumu są nie tylko zdjęcia z sesji nagraniowej, ukazujące pracę zespołu od tzw. „kuchni”, ale także unikalne fotografie lasu wykonane przez Tomasza Cuncvir’a Kędzierskiego, do których autor napisał inspirujące komentarze.
Nagrań dokonano w dniach 28.04-4.05.2018r. w kościele pod wezwaniem Matki Bożej Częstochowskiej w Słońsku.
Producent: Ars Sonora Studio [ars-sonora.pl]
Wydawca: Proculture
Zespół: CAPELLA CAELESTIS
Reżyseria dźwięku: Jakub Garbacz, Marcin Loga
Mix i mastering: Jakub Garbacz
Fotografie: pochodzą z projektu „LIBERTAS: 100 lat wolności” – Tomasz Cuncvir Kędzierski
Projekt graficzny: Maria Bukowska
Zdjęcia podczas sesji: Zuzanna Garbacz, Adam Kędzierski, ks. Mateusz Szerwiński
Koncepcja programowa płyty: ks. Mateusz Szerwiński
